Ga naar de inhoud

“Oh, maar dan kun je vast heel goed horen.” Deze opmerking krijg ik weleens als mensen merken dat ik slechtziend ben. De veronderstelling is dat het andere zintuig dan beter werkt. Daarom zijn sommige mensen sneller geneigd om mij spraakberichten te sturen, maar dat is niet per se prettiger voor mensen die slechtziend zijn.

Profielfoto van Marrit

Marrit Postma

Marrit is tekstschrijver en woont in Assen met haar vriend en twee zoontjes. Ze is sinds haar twaalfde slechtziend en schrijft voor Digitaal Toegankelijk over zaken waar ze als slechtziende online tegenaan loopt.

Informatie in verschillende vormen

Informatie is tegenwoordig in verschillende vormen beschikbaar. Vroeger bestonden alleen printmedia, daarna kwamen radio en televisie erbij. Op internet was in het begin voornamelijk tekstuele informatie te vinden, maar inmiddels bestaat het internet voor een groot deel ook uit video en audio. Je kunt zelf kiezen of je informatie leest, bekijkt of alleen even luistert.

Net als ieder ander, bepaal ik graag zelf op welke manier en op welk moment ik informatie tot me neem. Dat ik slechtziend ben, betekent niet automatisch dat ik graag naar anderen luister. Je kunt niet bij toverslag meteen beter horen als je slecht ziet.

Sterker nog, ik heb zelf bijvoorbeeld een auditief verwerkingsprobleem. Dat houdt in dat ik vooral op drukke plekken niet goed kan verstaan wat iemand tegen mij zegt. Dat heeft gevolgen voor hoe ik gesproken berichten kan beluisteren.

oranje megafoon met oranje achtergond

WhatsApp en gesproken berichten

In WhatsApp is er een hele makkelijke manier om gesproken berichten te versturen. Als ontvanger moet je wel een moment hebben om zo’n bericht te kunnen luisteren. Wat kan verklaren dat je niet altijd direct een reactie krijgt op een gesproken bericht. Dus als je meteen een reactie wilt, kun je misschien beter even bellen.

Tegenwoordig kun je ook gesproken berichten sturen via Facebook Messenger. Ik ontvang die ook af en toe. Dat kwam me ook niet altijd even goed uit, terwijl ik een getypt bericht wel meteen had gelezen en beantwoord. Ik kan op mijn telefoon met de VoiceOver-functie namelijk wel tekst laten voorlezen. Dan kan ik zelf ook nog meekijken op momenten dat ik het niet goed kan horen of verstaan.

Rumoerige omgevingen

Door mijn auditieve verwerkingsprobleem kan ik niet altijd gesproken berichten luisteren. Ik kan het geluid niet goed filteren, dus stel dat er tijdens een spraakbericht een scooter voorbijrijdt, dan versta ik niet wat er gezegd wordt. In een drukke stationshal met omroepberichten en veel mensen kan ik ook niet even een gesproken berichtje in WhatsApp luisteren. En zo zijn er vast nog wel meer situaties te bedenken waarin een spraakbericht niet de beste manier is om mij iets te laten weten.

vrouw spreekt iets in in haar mobiele telefoon

Privé

Dan zijn er nog de situaties waarin een gesproken berichtje alleen voor jouw oren bedoeld is, maar je zit in een ruimte waar anderen ook mee kunnen luisteren. Mijn zoontje van 3 hoort alles en zegt graag dingen na. Hij hoeft echt niet alles te horen wat naar mij gestuurd wordt. Ik kies dus bewust de momenten uit dat ik tijd heb om bijvoorbeeld podcasts te luisteren, maar ook wanneer ik gesproken berichten luister op WhatsApp.

Luisteren kost meer tijd

Voorleessoftware leest sneller voor dan de meeste mensen spreken. Ik ben daaraan gewend. Daarom voelen spraakberichten ook als onnodig traag. Als ik dezelfde informatie in tekst had ontvangen en met de VoiceOver-functie had gelezen, had het mij waarschijnlijk dus minder tijd gekost.

Af en toe stuur ik ook een gesproken berichtje, maar meestal alleen naar andere blinden of slechtzienden waarvan ik weet dat ze er vaak wel voor openstaan én in de gelegenheid zijn om te luisteren. Als je dit niet goed kunt inschatten, of niet zeker weet of het uitkomt, kun dus je beter eerst vragen of iemand het prettiger vindt om gesproken berichten te ontvangen. En anders stuur je gewoon een ‘good old’ getypt bericht.