Ga naar de inhoud

De coronacrisis heeft er niet voor gezorgd dat de deadline voor (semi-)overheidswebsites en digitale toegankelijkheid is opgeschoven, deze datum blijft 23 september. Voor deze instanties is het dus van belang om voor 23 september een website te hebben die voldoet aan de WCAG toegankelijkheidseisen of een duidelijke planning hebben om op korte termijn aan deze eisen te voldoen. Om de toegankelijkheid van de huidige website goed in kaart te brengen, raadt de overheid een toegankelijkheidsonderzoek aan, per website waar de organisatie verantwoordelijk voor is. 

In dit artikel wordt beschreven wat een toegankelijkheidsonderzoek precies is, hoe organisaties een toegankelijkheidsonderzoek aan kunnen vragen en hoe de resultaten geïmplementeerd kunnen worden. 

Wat is digitale toegankelijkheid?

Bezoeker die deze website voor het eerst lezen kunnen onbekend zijn met het onderwerp digitale toegankelijkheid. Voor toegankelijke websites en apps is het van belang dat deze door iedereen gebruikt kunnen worden. Ook mensen met een beperking, die externe hulpmiddelen gebruiken om hun weg op het internet te vinden, moeten de digitale producten kunnen gebruiken. Voorbeelden van hulpmiddelen zijn bijvoorbeeld een schermlezer voor mensen met een visuele beperking of het gebruik van een toetsenbord in plaats van een muis voor mensen met een mobiliteitsbeperking. 

Om bedrijven, organisaties en overheidsinstanties wereldwijd te helpen bij het realiseren van digitaal toegankelijke producten, zijn de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) opgesteld. Deze richtlijnen helpen webmasters bij het inclusief maken van websites en apps. Omdat ruim 80% van de verplichte toegankelijkheidseisen door een mens gecontroleerd moeten worden, wordt het aangeraden om een toegankelijkheidsonderzoek uit te laten voeren. Hieronder staan de verschillende stappen besproken die doorlopen worden tijdens het uitvoeren van dit onderzoek.

Een toegankelijkheidsonderzoek aanvragen

Voordat een organisatie aan de slag kan met digitale toegankelijkheid, moet de huidige situatie overzichtelijk gemaakt worden. De volgende stappen worden doorlopen om het toegankelijkheidsonderzoek zo efficiënt mogelijk af te ronden.

1. Overzicht

Mogelijk vallen er meerdere websites en apps onder de verantwoordelijkheid van de organisatie in kwestie. Voor de toegankelijkheidstest is het belangrijk om een overzicht te hebben van al deze digitale producten.  

2. Inventarisatie

Tijdens de inventarisatiefase wordt per website of app gekeken of het haalbaar is om de WCAG AA eisen te halen voor 23 september. Dit wordt gedaan aan de hand van een bondige analyse, waarin onder andere de techniek achter de website, externe systemen en redactieleden onder de loep worden genomen. 

3. Toegankelijkheidsonderzoek

In dit onderdeel van het proces wordt per website een toegankelijkheidsonderzoek uitgevoerd. De specialisten van Digitaal Toegankelijk.com zullen aan de hand van de WCAG richtlijnen de website handmatig nalopen, om zo de digitale toegankelijkheid te onderzoeken. Stuk voor stuk wordt ieder aspect van de richtlijnen afgewerkt, zodat er een volledig en compleet beeld gevormd kan worden van de huidige situatie van de website. Voor instant resultaten kan de quickscan gebruikt worden. Deze scan geeft een indicatie van de huidige staat van de website, maar geldt niet als volledig onderzoek.

In de praktijk wordt niet alleen de content beoordeeld, maar ook de techniek achter de website. De volledige lijst met eisen wordt in dit artikel op een eenvoudige manier uitgelegd, zodat ook mensen zonder technische kennis de lijst gemakkelijk kunnen begrijpen.

4. Actieplan

De uitkomsten van het onderzoek worden vervolgens gebruikt om een actieplan op te stellen. Organisaties worden geadviseerd om de gehele organisatie te betrekken bij het toegankelijk maken van de website. Dit kan gebeuren door bestuurlijk draagvlak te creëren, te specificeren welke werknemer of afdeling verantwoordelijk is voor welk specifiek onderdeel én door structureel budget en capaciteit te reserveren voor dit onderwerp. 

Per website moet vervolgens gespecificeerd worden wat er moet gebeuren om tot een digitaal toegankelijk product te komen. In dit plan wordt onder andere vermeld wie binnen de organisatie verantwoordelijk wordt voor specifieke onderdelen van het plan, eventuele trainingen die nodig zijn voor werknemers en het continu maken van digitale toegankelijkheid in de processen. Digitaal Toegankelijk.com helpt organisaties bij het opstellen van dit plan.

5. Toegankelijkheidsverklaring

In de toegankelijkheidsverklaring wordt vermeld in hoeverre de website al aan de eisen voldoet en, indien nodig, welke acties worden ondernomen om ervoor te zorgen dat de website volledig toegankelijk wordt. Het opstellen van deze verklaring is verplicht voor (semi-)overheidsinstanties. De volgende gegevens zijn nodig om een toegankelijkheidsverklaring op te stellen:

  • Alle URL’s waar de organisatie verantwoordelijk voor is.
  • De resultaten van het toegankelijkheidsonderzoek.
  • Indien nodig, de planning voor het verbeteren van de toegankelijkheid.
  • De naam en functie van de tekenbevoegde manager of bestuurder.

6. Continue toegankelijkheid

Digitale toegankelijkheid is geen project dat eenmalig opgezet wordt, het is een continu proces. Vandaar dat het van belang is om regelmatig de toegankelijkheid van digitale producten te blijven testen. Vanuit de overheid is het verplicht om de toegankelijkheidsverklaring minimaal jaarlijks te vernieuwen. Niet alleen de verklaring kent een beperkte houdbaarheidsdatum, ook de resultaten van een toegankelijkheidsonderzoek mogen niet ouder zijn dan 2 jaar.

Toegankelijkheidsonderzoek aanvragen

Zonder technische kennis kunnen de webrichtlijnen van de WCAG overweldigend overkomen. Digitaal Toegankelijk.com helpt organisaties op meerdere manieren bij het voldoen aan deze richtlijnen. De eerste stap naar een digitaal toegankelijke website is het laten uitvoeren van een toegankelijkheidsonderzoek. Neem contact met ons op om vrijblijvend meer te weten te komen over de mogelijkheden die dit onderzoek uw organisatie kan bieden. 

Maak ook jouw website of app toegankelijk!

We komen graag langs om te bepalen welke stappen jullie kunnen zetten richting een toegankelijk product

Afspraak maken
Vincent van Brakel

Vincent van Brakel onderzoekt voor Digitaal Toegankelijk de toegankelijkheid van websites en apps. Daarnaast schrijft Vincent over alles wat met digitale toegankelijkheid te maken heeft en deelt hij praktische tips op DigitaalToegankelijk.nl.