Ga naar de inhoud

Heroes: Doofheid & Digitale Toegankelijkheid

Surfen op het wereldwijde web of gebruik maken van digitale applicaties is voor mensen met een beperking niet altijd even makkelijk. Idealiter houden designers, developers, en andere makers van het digitale web rekening met de verschillende beperkingsvormen tijdens het ontwerpproces. De praktijk wijst echter uit dat dat helaas lang niet altijd het geval is. De oorzaak daarvan is vaak dat men zich er gewoonweg niet bewust van is dat niet iedereen op dezelfde manier digitale producten kan gebruiken. 

Met onze serie, ‘Heroes’, brengen wij elke beperking onder de aandacht. In deze artikelen maken wij inzichtelijk hoe deze mensen digitale applicaties gebruiken en welke tools er ingezet kunnen worden om iedere digitale uiting inclusiever te maken.

Browsen met een beperking: doofheid, wat is dat?

Als je heel weinig of helemaal niet kunt horen, dan ben je doof. In Nederland noemen we mensen doof als iemand 90dB (decibel) of meer gehoorverlies heeft. 

Er zijn twee verschillende soorten doofheid: prelinguaal of postlinguaal. Op de eerste oogopslag moeilijke woorden, maar het betekent niets meer dan doof (geworden) zijn vóórdat iemand heeft leren praten (pre), of pas erna (post). Er zijn een stuk meer postlinguale dove mensen dan prelinguale omdat er een hoop mensen zijn die plotsklaps doof worden, of laatdoof zijn. Naar schatting zijn er ongeveer 1,5 miljoen doven en slechthorenden in Nederland.

Foto van het oor van een baby

Hoe verschillen digitale interacties voor mensen met doofheid vergeleken met de gemiddelde mens?

Dove mensen zijn natuurlijk afhankelijk van andere zintuigen dan het gehoor tijdens het communiceren. De meeste dove mensen beheersen daarom in ieder geval gebarentaal – een taal waarbij je voornamelijk via handgebaren praat, maar ook gezichtsuitdrukkingen en ogen doen veel werk in de communicatie.

Ook op het wereldwijde web en tijdens het gebruiken van andere digitale producten heeft dat zijn implicaties natuurlijk. Filmpjes waarin gesproken wordt en geen subtitels beschikbaar zijn, of een contactoptie waarbij alleen bellen mogelijk is – dat zijn vervelende dingen om tegen te komen als je alleen gebarentaal spreekt.

Waar moet rekening mee gehouden worden voor mensen met doofheid?

Gebruik simpele, duidelijke taal waar mogelijk en gebruik geen jargon waar het niet hoeft. Voor sommige dove mensen is niet Nederlands maar gebarentaal hun eerste taal. Dus: hoe simpeler je tekst, hoe hoger de kans dat deze volledig wordt begrepen.

Zorg voor subtitels/captions op je videocontent. Zelfs liplezers kunnen vaak niet meekrijgen wat er gezegd wordt vanwege wisselende camerabeelden of camerahoeken.

Voorzie je website of digitale product van meerdere contactopties. Ook dove mensen willen graag gebruik kunnen maken van de hulp die je aanbiedt, maar dat gaat niet of nauwelijks via de telefoon!

Zet social media accounts op! Dat is een goede manier om met al je klanten in contact te komen, en vooral voor degenen met een auditieve beperking. Vergeet dus zeker niet om in contact te blijven met klanten via je social media kanalen.

Een makkelijke manier om je site of product te navigeren is ook zeker geen overbodige luxe. Biedt bijvoorbeeld de optie van een zoekfunctie aan en maak deze makkelijk te vinden, en zorg voor een duidelijke navigatiebalk.

En profil van een man die lijkt te schreeuwen

Photo by Guillaume de Germain on Unsplash

Samengevat: Tools en ‘best practices’

Wanneer je mensen met doofheid in staat wilt stellen om ook gebruik te kunnen maken van je digitale product, is het belangrijk om op de volgende zaken te letten.

  • Biedt meerdere contactopties aan: een telefoonnummer is voor veel doven weinig relevant. Biedt daarom andere methodes aan als een emailadres, een live chat, of een online contactformulier.
  • Voorzie je videocontent van subtitels/captions: bekende videoplatformen zoals YouTube bieden de opties aan om zowel je eigen subtitels toe te voegen als om automatische captions te genereren. Maak hier dus zeker gebruik van!
  • Gebruik simpele taal: voor sommige doven is gebarentaal hun eerste taal, niet Nederlands. Ontwijk waar mogelijk vakjargon en hou je teksten simpel zodat deze voor iedereen te begrijpen is.
  • Maak gebruik van je social media: deze kanalen zijn voor dove mensen uitermate geschikt om jou te bereiken. Zorg er dus voor dat je je social media’s goed in de gaten houdt en niet vergeet te antwoorden!
  • Makkelijke navigatie: zorg ervoor dat mensen nooit meer dan een aantal klikken verwijderd zijn van waar ze moeten zijn. Maak je navigatiebalk duidelijk, en biedt bijvoorbeeld een zoekfunctie aan.

Digitale toegankelijkheid voor iedereen

Onze missie is om het digitale landschap voor iedereen toegankelijk te maken. Ben je op zoek naar meer informatie over hoe dat te doen? Bekijk onze andere blogposts, bestel ons kaartspel, of neem contact met ons op.

 

Vincent van Brakel

Vincent van Brakel onderzoekt voor Digitaal Toegankelijk de toegankelijkheid van websites en apps. Daarnaast schrijft Vincent over alles wat met digitale toegankelijkheid te maken heeft en deelt hij praktische tips op DigitaalToegankelijk.nl.