Ga naar de inhoud

Heroes: Kleurenblind & Digitale Toegankelijkheid

Surfen op het wereldwijde web of gebruik maken van digitale applicaties is voor mensen met een beperking niet altijd even makkelijk. Idealiter houden designers, developers, en andere makers van het digitale web rekening met de verschillende beperkingsvormen tijdens het ontwerpproces. De praktijk wijst echter uit dat dat helaas lang niet altijd het geval is. De oorzaak daarvan is vaak dat men zich er gewoonweg niet bewust van is dat niet iedereen op dezelfde manier digitale producten kan gebruiken. 

Met onze serie, ‘Heroes’, brengen wij elke beperking onder de aandacht. In deze artikelen maken wij inzichtelijk hoe deze mensen digitale applicaties gebruiken en welke tools er ingezet kunnen worden om iedere digitale uiting inclusiever te maken.

Browsen met een beperking: kleurenblind zijn, wat is dat?

U heeft vast wel eens gehoord van de kegeltjes en staafjes die op het netvlies van het oog zitten. Bij kleurenblindheid gaat er iets mis met die kegeltjes. Die schakelen dan niet goed, waardoor de persoon kleuren niet ziet zoals ze werkelijk zijn. Kleurenblindheid valt binnen de categorie ‘visuele beperkingen’. Slechtziendheid, blind, en doofblind vallen ook in deze categorie.

Kleurenblindheid kan zich op verschillende manieren uiten. Een persoon kan bijvoorbeeld volledig kleurenblind zijn. Hij of zij ziet dan alles in zwart, wit, en grijs. Daarnaast kan deze persoon ook weinig zien tijdens daglicht. Deze vorm van kleurenblindheid komt gelukkig weinig voor. Verreweg de meeste mensen hebben gedeeltelijke kleurenblindheid, ook wel daltonisme genoemd. Zij kunnen slechts een aantal kleuren niet van elkaar onderscheiden; meestal zijn dat de kleuren rood en groen.

Wat interessante cijfers: in totaal zijn zo’n 1,3 miljoen Nederlanders kleurenblind. Mannen hebben vaker last van kleurenblindheid – ongeveer 1 op de 12 zijn mannen, en 1 op de 200 zijn vrouwen. 1 op de 6 mensen met kleurenblindheid ondervindt daar hinder van in hun werk.

regenboog van klei

Photo by Sharon McCutcheon from Pexels

Hoe verschillen digitale interacties voor mensen met kleurenblindheid vergeleken met de gemiddelde mens?

Mensen met (gedeeltelijke) kleurenblindheid zijn minder of helemaal niet in staat kleuren van elkaar te onderscheiden. Hierdoor is het voor hen soms onmogelijk om visuele cues waar te nemen. Denk bijvoorbeeld aan ‘groen voor ja’, en ‘rood voor nee’. Ook het gebruiken van een legenda voor (digitale) kaarten kan problemen opleveren wanneer het enige wat de landen onderscheidt kleuren zijn. Zelfs iets simpels als online kiezen op welke bioscoopstoelen je wilt zitten kan een hele opgave blijken wanneer de designers van de website kleurenblindheid niet hebben meegenomen bij het ontwerpen.

Waar moet rekening mee gehouden worden voor mensen met kleurenblindheid?

Sommige mensen met kleurenblindheid zetten speciale hulpsoftware in die ze helpt om zonder problemen het web of andere digitale producten te gebruiken. Deze software past dan bijvoorbeeld kleuren aan door ze lichter of donkerder te maken. Om kaarten en diagrammen toch leesbaar te maken produceert het programma dan bovenop de kleuren bijvoorbeeld een patroon zodat op die manier per patroon landen van elkaar zijn te onderscheiden. 

Uiteraard is van groot belang dat er goed wordt gekeken naar het kleurgebruik binnen je digitale product of website. De kleuren moeten altijd goed contrasteren en worden uitgekozen met het oog op dat de grootste groep kleurenblinden ook de kleuren kunnen zien en onderscheiden.

jongen loert tussen zijn geverfde handen

Photo by Sharon McCutcheon from Pexels

Tools en ‘best practices’

Wanneer je mensen met kleurenblindheid in staat wilt stellen om ook gebruik te kunnen maken van je digitale product, is het belangrijk om op de volgende zaken te letten.

  • Hoge contrasten en de juiste kleuren: misschien nog wel het meest van belang is om altijd in het achterhoofd te houden dat er tussen de gebruikte kleuren altijd een hoog contrast aanwezig is. Daarnaast vallen bepaalde kleurtinten gewoonweg af omdat kleurenblinden die kleur niet goed kunnen zien.
  • Inlevingssoftware: voor developers die hun producten digitaal toegankelijk willen maken voor kleurenblinden bestaan er een aantal handige tools. Zo verraad toptal.com of een (Chrome) webextensie als Colorblinding onmiddellijk hoe goed of hoe slecht een website te zien is in de ogen van de meest voorkomende soorten kleurenblindheid.
  • UX-research met de doelgroep: wanneer mogelijk, laat je app of website altijd testen door iemand die kleurenblindheid heeft om erachter te komen welke oplossingen wel en niet werken. Wanneer dat niet kan, gebruik dan tools zoals degene die hierboven genoemd zijn.

Digitale toegankelijkheid voor iedereen

Onze missie is om het digitale landschap voor iedereen toegankelijk te maken. Ben je op zoek naar meer informatie over hoe dat te doen? Bekijk onze andere blogposts, bestel ons kaartspel, of neem contact met ons op.