Ga naar de inhoud

De concepten audiodescriptie en transcriptie worden in de praktijk vaak door elkaar gehaald. Het zijn echter twee totaal verschillende dingen. Wel is het zo dat audiodescripties en transcripties beiden entertainment toegankelijker maken voor een groter publiek. 

Wat is transcriptie?

Waarschijnlijk is een transcriptie het meest bekende concept. Bij een transcriptie wordt video of audio uitgeschreven in tekst. Door een transcript van video’s en andere media aan te bieden, kunnen mensen met een auditieve beperking ook de boodschap begrijpen. 

Close-up van een afstandsbediening waarop de knop 'Subtitle' groot in beeld is.

Twee bekende applicaties van transcripties zijn ondertiteling bij een video en een uitgeschreven tekst als alternatief van een video, podcast of andere audio. Een goed transcript bevat alle informatie die in de video wordt behandeld. Dus niet alleen gesproken teksten en gesprekken, maar ook beschrijvingen van visuele aanwijzingen, non-verbale communicatie en andere aspecten. 

Door een transcript als media-alternatief te plaatsen, voldoe je als website aan de WCAG 1.2.8: media-alternatief. Meer lezen over relevante WCAG richtlijnen? Bekijk dan ook:

De (on)toegankelijkheid van ondertiteling

Voor doven en slechthorenden is het heel belangrijk en handig om goed werkende ondertiteling te hebben bij televisieprogramma’s en YouTube-filmpjes. Helaas werkt die ondertiteling niet altijd even goed. Lees meer over Claire’s ervaring met ondertiteling.

Lees de blog van Claire

Wat is audiodescriptie?

Anders dan de naam doet vermoeden is audiodescriptie geen tekstuele beschrijving van audio. Audiodescriptie is namelijk een gesproken beschrijving van wat er te zien is. Waar een transcript audiovisuele content toegankelijk maakt voor doven en slechthorenden, zorgt audiodescriptie ervoor dat blinden en slechtzienden visuele content kunnen ‘zien’. 

Er bestaan verschillende vormen van audiodescripties. In films bestaat deze beschrijving vaak uit korte stukjes waar een belangrijk moment wordt toegelicht. Zo kan een kijker met een visuele beperking ook visuele hints uit de film oppakken. Ook worden scènes waar geen gesproken tekst in voorkomt beschreven. Audiodescripties in films worden op een zo natuurlijk mogelijke manier in de content verworven, zodat het de ervaring niet opbreekt. Dat betekent dat er alleen toelichting gegeven wordt op het moment dat er niet gepraat wordt in de film.

mensen in een bioscoopzaal kijken naar het scherm

Live audiodescriptie

Naast films worden live cultuur en kunstvormen, zoals dans, opera en ballet soms ook voorzien van audiodescriptie. In de praktijk gebeurt dit vaak via blindentolken die beschrijvingen doorgeven aan bezoekers doormiddel van een hoofdtelefoon. 

Audiodescriptie in de praktijk

Audiodescriptie is een beschrijving in audio van het beeld. Niet alleen de omgevingen, maar bijvoorbeeld ook de uiterlijke kenmerken van personages worden hierin omschreven. Marrit is slechtziend en wil graag dat alles dat te zien is, wordt omschreven: “Misschien is het niet altijd even interessant, maar een korte omschrijving kan al een hele toevoeging zijn, juist als je ook vogels of wind op de achtergrond hoort.”. In haar blog legt ze uit waarom ze dit belangrijk vindt.

Lees de blog van Marrit

Zelf transcripties of audiodescripties toevoegen 

Het verschil tussen transcriptie en audiodescriptie wordt dus vooral bepaald door de doelgroep. Transcriptie bestaat uit tekstuele beschrijvingen gericht op doven en slechthorenden, terwijl audiodescriptie juist visuele aspecten beschrijft voor blinden en slechtzienden. 

Diverse online tools maken het mogelijk om zelf aan de slag te gaan met transcriptie en audiodescriptie. Een voorbeeld van zo’n tool is Scribit. Via deze handige tool is het mogelijk om zelf video’s te voorzien van ondertiteling en audiodescriptie. Digitaal Toegankelijk.nl ging in gesprek met Eveline van Scribit. Lees meer over Scribit, ondertiteling en audiodescripties in het interview met Eveline van Scribit.

Vincent van Brakel

Vincent van Brakel onderzoekt voor Digitaal Toegankelijk de toegankelijkheid van websites en apps. Daarnaast schrijft Vincent over alles wat met digitale toegankelijkheid te maken heeft en deelt hij praktische tips op DigitaalToegankelijk.nl.