Ga naar de inhoud

Moderne organisaties en bedrijven besteden steeds meer aandacht aan de indeling van hun website. De indeling is namelijk van groot belang voor het verbeteren van de toegankelijkheid, het aantrekken van een breed publiek en het uiteindelijk bereiken van doelstellingen. Hoe dat zit? Dat leggen we je uit.

Wat maakt een website-indeling toegankelijk?

Een toegankelijke website-indeling zorgt ervoor dat alle bezoekers, ongeacht eventuele beperkingen, eenvoudig door een website kunnen navigeren en de informatie goed kunnen begrijpen. Een toegankelijke website-structuur biedt een logische en overzichtelijke indeling waarmee gebruikers zonder obstakels door de verschillende pagina’s kunnen navigeren.

De WCAG-richtlijnen (Web Content Accessibility Guidelines) vormen de basis voor een toegankelijke website. Deze richtlijnen leggen de nadruk op onder andere een duidelijke hiërarchische structuur, kleurcontrasten en het gebruik van alternatieve tekst voor afbeeldingen.

Een website die aan deze standaarden voldoet, ondersteunt een brede groep aan gebruikers, waaronder mensen met visuele of motorische beperkingen. Dat is anno nu steeds belangrijker, ook in verband met de aankomende wetgeving in 2025.

Belangrijke elementen voor een toegankelijke website-indeling

De indeling van een website bestaat uit allerlei aspecten. Allemaal dragen ze bij aan de toegankelijkheid. We behandelen de volgende tien elementen van een goede structuur en een goede indeling:

  1. Duidelijke navigatie
  2. Consistente lay-out en interface
  3. Toegankelijke contentstructuur
  4. Responsieve ontwerpen
  5. Toegankelijke multimedia
  6. Alternatieve tekst bij media
  7. Toegankelijke typografie
  8. Contrasterende kleuren
  9. Toegankelijke formulieren
  10. Toetsenbordtoegankelijkheid
  11. Toegankelijkheid voor screenreaders

Duidelijke navigatie

Een toegankelijke website heeft een duidelijke en gebruiksvriendelijke navigatie. Bezoekers moeten eenvoudig hun weg kunnen vinden naar de verschillende pagina’s. Het is ook bevorderlijk als bezoekers niet te veel hoeven te klikken. Een overzichtelijke homepage met goed georganiseerde menu’s en sub-menu’s helpt hierbij.

Ook bevorderlijk voor de toegankelijkheid is broodkruimelnavigatie. Hierdoor weten bezoekers precies waar ze zich bevinden op een website met een hiërarchische structuur. Daarnaast is het aan te bevelen om duidelijke knoppen te hebben, interne links te gebruiken en een sitemap toe te voegen.

de rijksoverheid website met breadcrumbs
Een goede toegankelijke website heeft broodkruimelnavigatie, zoals te zien is op de website van de Rijksoverheid.

Consistente lay-out en interface

Naast een duidelijke structuur is ook een consistente lay-out belangrijk voor een goede gebruikerservaring. Zorg ervoor dat de indeling en de visuele elementen op elke pagina vergelijkbaar zijn. Hierdoor hoeven gebruikers niet telkens te wennen aan een nieuwe sitestructuur.

Herkenbaarheid zorgt voor overzicht. Duidelijke knoppen en herkenbare links maken het navigeren makkelijk, vooral voor gebruikers die snel naar een onderliggende pagina willen of verder willen kijken naar verschillende producten of diensten. De header en de footer spelen hierbij ook een belangrijke rol.

Voor commerciële bedrijven is een overzichtelijke indeling ook belangrijk voor de kans op succes. Een call-to-action moet duidelijk opvallen en de customer journey moet helder vormgegeven zijn. Als bezoekers eenvoudig een product of dienst kunnen aanvragen, zullen ze dat ook eerder doen.

Toegankelijke contentstructuur

Ook van belang is een logische structuur qua content. Door een hiërarchische structuur met goed geplaatste koppen (H1, H2, H3, etc.) kunnen gebruikers eenvoudig door de content navigeren. Dit voorkomt dat bezoekers verdwalen in een wirwar van secties op een lange webpagina.

Bij langere artikelen is een inhoudsopgave ook een goed idee. Dit stelt bezoekers in staat om sneller en gemakkelijker te vinden wat ze zoeken. Ook antwoorden op veelgestelde vragen horen hierbij. Hoe beter de informatie op de website aansluit op de behoeften van de bezoekers, hoe beter.

Responsieve ontwerpen

Een toegankelijke website werkt goed op elk apparaat, van een grote monitor tot een kleine smartphone. Responsieve websites schalen zo, dat ze optimaal werken op elk schermformaat. Dit is de norm voor een moderne, toegankelijke website.

Zorg er dus voor dat een website eenvoudig te bekijken is op zowel desktops als mobiele apparaten, waardoor de gebruikerservaring voor alle bezoekers optimaal blijft. Een goede mobiele versie van de website zal ook direct bijdragen aan de vindbaarheid van de site via zoekmachines. In een vorige blog hebben we beschreven hoe je een mobielvriendelijke website maakt volgens de normen van digitale toegankelijkheid. 

Toegankelijke multimedia

Voor multimedia-inhoud zoals video’s en audio is het belangrijk om ondertiteling en transcripties aan te bieden. Hierdoor is de inhoud ook te volgen voor gebruikers met een auditieve beperking. Audiodescripties zijn ook nuttig, met name bij video’s waarin visuele details belangrijk zijn.

Voor de toegankelijkheid is het ook belangrijk dat er niet automatisch allerlei beelden en geluiden beginnen af te spelen. Door multimedia enkel op verzoek van de gebruiker te laten starten, houd je de gebruikerservaring overzichtelijk en voorkom je onverwachte afleidingen.

Alternatieve tekst bij media

Ook voor foto’s geldt dat het belangrijk is dat ze gepaard gaan met beschrijvingen. Hierdoor kunnen mensen die een screenreader gebruiken ook begrijpen wat er op afbeeldingen staat. Dit noemt men alt-tekst.

Een goede beschrijving biedt context die helpt om de inhoud van de pagina volledig te begrijpen. Bijvoorbeeld, in plaats van enkel ‘hond in het park’ kan een alt-tekst verduidelijken met ‘een bruine labrador rent door een groen park tijdens een zonnige dag’. Dit helpt gebruikers om een goed beeld te krijgen van de visuele inhoud en draagt bij aan een betere gebruikerservaring.

Toegankelijke typografie

Een goede typografie draagt ook bij aan een overzichtelijke weergave. Duidelijke, goed leesbare letters hebben hierbij de voorkeur. In de regel zijn dit schreefloze lettertypes (sans-serif). De tekstgrootte is ook van belang. Idealiter ligt deze tussen 16 en 18 pixels, zodat de tekst niet te klein is.

Daarnaast is voldoende ruimte tussen letters, woorden en regels cruciaal om vermoeide ogen en het ‘samenvloeien’ van tekst te voorkomen. Witte ruimte rondom teksten vergroot de overzichtelijkheid van de pagina en zorgt ervoor dat lezers de content makkelijker kunnen scannen.

Toegankelijkheid voor screenreaders

Om een website volledig toegankelijk te maken, is compatibiliteit met screenreaders essentieel. Deze technologieën stellen gebruikers met een visuele beperking in staat om de inhoud van een website te begrijpen door de tekst en andere elementen hardop voor te lezen. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig om te gaan met de opbouw en structuur van de content op de website.

Gebruik ARIA-kenmerken (Accessible Rich Internet Applications) om elementen die visueel zichtbaar zijn, maar moeilijk te interpreteren zijn voor screenreaders, te beschrijven. Dit kan helpen bij complexe structuren zoals subpagina’s, tabbladen of dialoogvensters, zodat alle gebruikers een volledig beeld van de content krijgen.

readspeaker gebruik op een website
Met een screenreader, zoals Readspeaker, zijn gebruikers met een visuele beperking in staat om de inhoud van de website te begrijpen.

Kleuren met voldoende contrast

Een goed contrast tussen tekst en achtergrond is ook van cruciaal belang voor de leesbaarheid. Dit geldt met name voor mensen met visuele beperkingen, zoals kleurenblindheid of slechtziendheid. Contrasterende kleuren helpen gebruikers om de inhoud duidelijk te zien, terwijl kleurgebruik de leesbaarheid ondersteunt.

Pas kleur toe op een manier die het overzicht bevordert. Kies hierbij combinaties die voor iedereen goed zichtbaar zijn, zelfs voor mensen met kleurbeperkingen. In de regel is het aan te raden om naast zwart en wit hoogstens drie andere kleuren te gebruiken. Weet je niet zeker of jouw tekst voldoende contrast heeft? Test het bijvoorbeeld via deze website.

Toegankelijke formulieren

Bij formulieren zijn duidelijke labels en invulinstructies belangrijk voor de gebruiksvriendelijkheid. Elk veld moet een label en begeleidende tekst bevatten om de verwachtingen helder te maken. Daarnaast moeten foutmeldingen gebruikers helpen bij eventuele invoerproblemen.

Om de toegankelijkheid verder te verbeteren, is het ook nuttig om voorbeelden te bieden in de invulinstructies. Dit kan bijvoorbeeld door een voorbeeldwaarde in het invoerveld te tonen of door korte uitleg te geven bij elk veld, zodat gebruikers een beter idee hebben van wat er verwacht wordt.

Toetsenbordtoegankelijkheid

Niet alle bezoekers kunnen navigeren met een muis. Daarom moet een website ook volledig bedienbaar zijn met een toetsenbord, zodat gebruikers gemakkelijk door de site kunnen navigeren zonder muisinvoer. Deze functionaliteit is vooral belangrijk voor gebruikers met motorische beperkingen.

Zorg voor duidelijke focus-indicatoren, zoals een gekleurde rand of een schaduw rond het geselecteerde element, zodat gebruikers precies kunnen zien waar ze zich op de pagina bevinden. Een consistent en zichtbaar focuspunt helpt om soepel te navigeren.

Grip krijgen op digitale toegankelijkheid binnen jouw organisatie

Veel organisaties worstelen met het voldoen aan regels rond digitale toegankelijkheid. Wij helpen daar graag bij, met behulp van ons nieuwe platform Grip. Dit is onze alles-in-één oplossing die organisaties helpt om de huidige structuur te verbeteren en vervolgens controle te krijgen over hun digitale toegankelijkheid, met op maat gemaakte e-learnings, handige tools en automatische reminders.

Grip helpt om eenvoudig en duurzaam te voldoen aan digitale toegankelijkheidswetgeving, zoals de European Accessibility Act. Met Grip krijg je grip op kennis, wetgeving en processen. Neem vrijblijvend contact op of vraag een demo aan om laagdrempelig te beginnen met Grip.

Pim Teeuwisse

Pim is mede-eigenaar van Digitaal Toegankelijk. Zijn missie is om het internet toegankelijk en inclusief te maken.