Ga naar de inhoud

De weg vinden op het internet is voor blinden en slechtzienden moeilijker dan je denkt. Gelukkig bestaan er hulpmiddelen als speciale toetsenborden, braille apparatuur en tekst-naar-spraak software die het surfen op het internet enigszins gemakkelijk maken. Toch blijkt in de praktijk dat de meeste websites niet goed genoeg hun best doen op dit gebied en daardoor slecht toegankelijk zijn voor blinden en slechtzienden. Een zorgwekkende onthulling, zeker omdat het aantal blinden en slechtzienden in Nederland de komende jaren naar verwachting verder zal toenemen.

Het aantal blinden en slechtzienden in Nederland stijgt

Momenteel hebben meer dan 250.000 mensen in Nederland een visuele beperking, waarvan er ongeveer 76.000 blind zijn. Mede door de toenemende vergrijzing zal dit aantal de komende jaren blijven groeien. Uit de cijfers van het Oogfonds blijkt namelijk dat 85% van deze groep mensen 50 jaar of ouder is. Veel internetpagina’s staan vol met teksten en afbeeldingen, wat het erg lastig maakt voor blinden en slechtzienden om digitaal hun weg te vinden.

Hoe vinden blinden en slechtzienden hun weg op het internet?

Voor iemand die niet of nauwelijks kan zien is het erg lastig een weg te vinden op het internet. Blinden en slechtzienden zijn volledig afhankelijk van het toetsenbord, omdat ze de cursor en de internetpagina’s zelf niet kunnen zien. Deze groep kan een internetpagina wel beluisteren. Dit gebeurt met behulp van speciale tekst-naar-spraak software, ook wel een schermlezer. Deze software leest de geschreven content van een internetpagina voor, waardoor blinden en slechtzienden kunnen begrijpen wat er staat.

In de praktijk blijkt wel dat hier nog veel problemen mee worden ondervonden. Veel websites zijn namelijk niet gebouwd voor het gebruik van een schermlezer. In zulke gevallen klopt de geschreven code op de website niet, bijvoorbeeld bij een link. Een schermlezer leest dan de volledige html code van de link voor, terwijl eigenlijk alleen het woord zelf moet worden voorgelezen.

Naast tekst-naar-spraak software is er ook hardware ontwikkeld om de digitale toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden te vergroten, denk bijvoorbeeld aan de brailleleesregel. Dit is een apparaat wat vaak onder het toetsenbord wordt geplaatst, waardoor blinden de tekst van een webpagina als brailleschrift kunnen lezen.

Onderzoek wijst uit: veel websites zijn slecht toegankelijk

Uit eerder onderzoek van Stichting Accessibility is gebleken dat veel websites slecht toegankelijk zijn voor blinden en slechtzienden. Van een lijst met honderd veelbezochte Nederlandse websites blijkt geen van allen goed toegankelijk te zijn. Maar liefst de helft van de onderzochte websites uit deze lijst zijn niet met een toetsenbord te bedienen, wat ze ontoegankelijk maakt voor blinden en slechtzienden.

Wat betreft de zichtbaarheid van afbeeldingen scoren de meeste websites ook laag op het gebied van toegankelijkheid. Het is technisch mogelijk om de afbeelding ‘zichtbaar’ te maken, door deze te omschrijven met woorden. Dit gebeurt door een alternatieve beschrijven te specificeren. In de praktijk blijkt dat veel websites niet een dergelijke omschrijving hebben toegevoegd aan hun afbeeldingen.

Over het algemeen scoren de websites van de Rijksoverheid het best. De websites van energiebedrijven, nieuwssites en webwinkels scoren het slechts op het gebied van toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden. Ook de websites van veel gemeenten lopen nog achter op dit gebied.  Er is dus nog genoeg ruimte voor verbeteringen op dit gebied.

Digitale toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden; de oplossingen

De wereld digitaliseert en daarom wordt de digitale toegankelijkheid van websites steeds belangrijker. Veel organisaties zijn zich vaak niet bewust van het feit dat ook mensen met een functiebeperking gebruik maken van het internet en geven onvoldoende aandacht aan de toegankelijkheid van hun websites. Dit is erg zonde, zeker omdat de oplossingen redelijk eenvoudig zijn.

Als er bijvoorbeeld direct bij het ontwikkelen van een website rekening wordt gehouden met de toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden, kom je al een heel eind. In veel gevallen is een aanpassing van de codering al voldoende. Bovendien komt dit niet alleen de digitale toegankelijkheid ten goede, maar ook de ranking van de website in de zoekresultaten.

In onze kennisbank worden praktische tips op dit gebied besproken. Deze zijn direct toepasbaar voor ontwikkelaars en online marketeers.

Google werkt aan de digitale toegankelijkheid voor blinden en slechtzienden

Ook Google is bewust van het feit dat de digitale toegankelijkheid van het internet een belangrijke ontwikkeling is. Daarom bouwt Google een nieuwe functie voor de Chrome-browser die kan worden gebruikt door schermlezers. Deze functie maakt gebruik van kunstmatige intelligentie en richt zich naast de tekst ook op de afbeeldingen van een website. In het geval van afbeeldingen waar geen alternatieve tekst aan is toegevoegd, zoekt de functie van Google naar een match van de afbeelding om vervolgens een beschrijving te kunnen geven.

Websites digitaal toegankelijk maken?

Het is belangrijk dat websites goed toegankelijk zijn, ook voor mensen met een functionele beperking. Veel websites in Nederland kunnen nog flink verbeteren op dit gebied. Heb je vragen over hoe je jouw website digitaal toegankelijker maakt of ben je op zoek naar meer informatie? Neem dan contact met ons op of maak een afspraak met een van onze toegankelijkheidsexperts.

Maak ook jouw website of app toegankelijk!

We komen graag langs om te bepalen welke stappen jullie kunnen zetten richting een toegankelijk product

Afspraak maken
Vincent van Brakel

Vincent van Brakel onderzoekt voor Digitaal Toegankelijk de toegankelijkheid van websites en apps. Daarnaast schrijft Vincent over alles wat met digitale toegankelijkheid te maken heeft en deelt hij praktische tips op DigitaalToegankelijk.nl.