In mijn vorige blog heb ik een aantal boekentips voor boeken die geschreven zijn door – of over – doven. In dit blog geef ik tips over televisieprogramma’s en documentaires. Net als bij lezen, vind ik het ook fijn en ontspannend om televisie te kijken.
Claire Meijer
Claire is zelfstandig ondernemer en zet zich met haar bedrijf Klinktprima.nl in voor mensen met een auditieve beperking op de arbeidsmarkt. Ze is zelf doof en woont met haar man en haar zoontje in Helmond.
Het fijne aan series met dove hoofdrolspelers is dat het laat zien dat ze – net als iedereen – kunnen participeren aan televisieprogramma’s en dat ze gebarentaal mogen gebruiken.
Spelshow: Hands Up
Bron foto: KRO/NCRV
Hands Up is een televisieprogramma waarin tweetallen strijden om het beste gebruik van Nederlandse Gebarentaal (NGT). De tweetallen bestaan uit een dove jongere en een bekende Nederlander (die nog geen gebarentaal kan). Zij krijgen gebarenlessen van hun dove expert en moeten de opdrachten in gebarentaal zo goed mogelijk uitvoeren en communiceren.
Een dove jury, die opgegroeid is in de dovencultuur en met gebarentaal, beoordeelt de opdrachten van de tweetallen. Het gaat dan voornamelijk om hoe de bekende Nederlanders het doen.
Er zijn nu twee seizoenen uitgezonden. Het eerste seizoen werd eind 2019 uitgezonden en het tweede seizoen in januari 2023.
Het resultaat; veel kijkers vonden het geweldig. Een dove scholier op een reguliere school liet mij weten dat veel horende kijkers van dit programma het leuk vonden om gebaren te leren. Zijn klasgenoten hebben gekeken en veel gebaren geleerd. De serie heeft hen geholpen om nu samen beter te communiceren met gebaren. Dat is een mooie uitkomst, want het is belangrijk dat de gebarentaal en dove mensen op deze manier zichtbaar worden.
Telefilm: ‘Okédoeibedankt’
Foto: Sofie Gheysens
De telefilm Okédoeibedankt is een avontuurlijk coming-of-age drama van regisseur Nicole van Kilsdonk voor dove jongeren. De film vertelt het verhaal van twee dove meisjes die zonder ouders op roadtrip gaan en elkaar en zichzelf beter leren kennen. Ze maken moeilijke situaties mee, hebben ruzies, verleggen hun grenzen, waardoor hun vriendschap steeds sterker wordt.
Een leuk feitje is dat één van de hoofdrolspeelsters, Douae Zine, in 2019 meedeed aan het programma ‘Hands Up’ als duo met Marije Zuurveld (een Youtuber). De producers van ‘Okédoeibedankt’ hebben Douae via via ontdekt en gevraagd of ze wilde meedoen. Voor haar is het geweldig dat ze na een mooie ervaring met ‘Hands Up’ nu kan meewerken aan een telefilm met haar dove vriendin Mae.
Het verhaal van de film is prachtig. De film laat zien dat dove jongeren niet zielig zijn. Ze kunnen veel zelfstandig doen, zoals naar het buitenland gaan en hun grenzen verleggen. Door de film ervaar je als kijker dat sommige vooroordelen die mensen hebben niet kloppen. Dove jongeren zijn niet dom en zijn meer dan alleen ‘doof’. Ze kunnen veel uit het leven halen en uit hun comfortzone stappen om hun doelen te bereiken.
Serie: Sleepers (Videoland)
In de serie Sleepers speelt de 14-jarige Ravi Beeuwkes de dove Max Oudkerk. Ravi heeft ook meegedaan aan het tweede seizoen van ‘Hands up’. In de serie is hij de zoon van twee horende ouders (gespeeld door Robert De Hoog en Maryam Hassouni). Het gezin communiceert met Nederlandse gebarentaal. Het is een spannende serie, die gaat over de vader van het gezin en hoe hij in de onderwereld betrokken raakt als rechercheur.
Ravi is blij dat hij deze rol mag spelen en dat hij zijn gebarentaal kan gebruiken. De regisseur vindt het ook belangrijk dat de rol van een dove jongen ook gespeeld wordt door een echt dove acteur. Dat maakt de film niet alleen realistischer, het zorgt ook voor meer diversiteit in de televisiewereld.
In dit filmpje vertellen de acteurs van de serie over hoe het was om gebarentaal te leren en vertelt Ravi hoe hij het vond om in deze serie te spelen:
Documentaire: Doof kind
Bron foto: Pathé Thuis
Alex de Ronde maakte een indrukwekkende documentaire genaamd Doof Kind over hoe zijn zoon Tobias als dove jongen is opgegroeid. Alex, Tobias en de broer van Tobias vertellen openhartig over hoe ze omgingen en omgaan met het feit dat Tobias doof is. Je ziet hem als kleine jongen, wanneer hem geleerd wordt om te praten, tot aan hoe hij nu in het leven staat. Als dove persoon vind ik het een heel mooie documentaire. Ik leer van de ervaringen van andere doven en hoe zij opgroeien met horende ouders in een horende maatschappij. Het is een documentaire die het zeker waard is om te kijken, vooral ook voor horende mensen.
Speelfilm: Wiren
Bron foto: Pathé Thuis
De film Wiren vertelt het verhaal van een dove jongen die opgroeit in een arm dorpje in Suriname. Hij wordt geconfronteerd met verschillende uitdagingen, waaronder discriminatie en het ontbreken van toegang tot onderwijs. Wiren’s droom om te leren en te communiceren met de wereld om hem heen wordt uiteindelijk werkelijkheid met de hulp van een gepassioneerde onderwijzeres. De film laat zien hoe dove mensen in Suriname leven en hoe belangrijk het is om gebarentaal te kennen.
De film kwam tot op stand door uitnodiging van de Stichting Sudobe (Surinaamse Doven Belangen).
Het is een boeiende film die laat zien hoe anders de gebarentaal is in Suriname en tegelijkertijd laat zien dat dove mensen over de hele wereld tegen moeilijkheden aanlopen.
Kijk de film Wiren hier bij Pathé Thuis
Inclusie en diversiteit
Tegenwoordig zijn de media en specifiek ook televisie al veel toegankelijker dan in het verleden. Ik ben blij dat dove en slechthorende mensen steeds zichtbaarder worden. Wel moet er nog gewerkt worden aan de acceptatie en het normaliseren van gebarentaal in de maatschappij. Televisieprogramma’s en series kunnen hieraan bijdragen, al is het maar om horende mensen een aantal gebaren te leren.
Veel dove mensen hopen dat er in de toekomst meer inclusie en diversiteit komt in televisieprogramma’s en films, zodat doven ook kunnen meewerken als redacteur, acteur, regisseur of zelfs als presentator. Er zijn genoeg talentvolle doven die een kans moeten krijgen in de media. Als mensen met verschillende talenten gelijkwaardig kunnen meedoen, maken we de wereld met z’n allen wat mooier.
