Voor mensen met een motorische beperking is het niet vanzelfsprekend om eenvoudig gebruik te maken van websites en apps. Ze lopen vaak tegen verschillende belemmeringen aan, zoals bij het invullen van formulieren of het navigeren tussen verschillende pagina’s. In het kader van een toegankelijke samenleving is dit een belangrijk aandachtspunt.
Voor webbeheerders is het belangrijk dat hun websites toegankelijk zijn voor iedereen, inclusief mensen met een fysieke beperking. In deze gids bespreken we wat motorische beperkingen zijn, hoe ze het gebruik van websites beïnvloeden en hoe je een website aanpast om de ervaring voor mensen met een motorische beperking te verbeteren.
Inhoudsopgave
Wat is een motorische beperking?
Motorische beperkingen hebben invloed op het bewegingsapparaat van ons lichaam. Het bewegingsapparaat omvat alle botten, spieren, gewrichten en pezen in het lichaam die samenwerken om beweging mogelijk te maken. Een beperking in het bewegingsapparaat kan uitdagingen veroorzaken bij het uitvoeren van bepaalde bewegingen of acties. Dit kan ontstaan door verschillende aandoeningen, zoals spierziekten, letsel, neurologische aandoeningen of ‘gewoon’ door ouderdom.
Motorische beperkingen kunnen variëren van lichte beperkingen tot een volledige verlamming van één of meerdere ledematen. Mensen met motorische beperkingen ervaren vaak allerlei klachten zoals coördinatieproblemen, verminderde kracht of chronische pijn. Dit maakt dagelijkse handelingen als typen of klikken lastig.
Veel voorkomende motorische beperkingen
Cerebrale parese
Cerebrale parese is een aandoening die wordt veroorzaakt door hersenschade tijdens de vroege ontwikkeling. Dit leidt tot een verminderde spiercontrole en onvrijwillige bewegingen. Mensen met deze aandoening hebben vaak moeite met fijne motoriek, waardoor het bedienen van een muis of toetsenbord een uitdaging kan zijn.
Multiple sclerose (MS)
Multiple sclerose is een chronische ziekte van het zenuwstelsel die de communicatie tussen de hersenen en het lichaam beïnvloedt. Symptomen zoals chronische spierpijn, spierspasmen en coördinatieproblemen zorgen ervoor dat langdurig typen of muisgebruik erg belastend kan zijn. Voor deze groep zijn hulpmiddelen, zoals spraakherkenning, vaak noodzakelijk.
Artritis
Artritis is een gewrichtsaandoening die pijn, stijfheid en zwelling veroorzaakt. Hierdoor is het gebruik van standaard invoerapparaten, zoals een toetsenbord of muis, vaak pijnlijk of onmogelijk. Aanpassingen zoals ergonomische hulpmiddelen kunnen helpen, maar digitale toegankelijkheid blijft belangrijk.
Amputatie
Mensen die een of meerdere ledematen hebben verloren, kunnen vaak niet met standaard apparaten werken. Ze maken vaak gebruik van protheses of alternatieve invoermethoden zoals spraak- of oogbesturingssoftware.
Aantal mensen met motorische beperkingen in Nederland
In Nederland hebben meer dan 4 miljoen mensen een fysieke beperking. Een groot deel hiervan heeft een motorische beperking. Deze groep varieert van mensen met tijdelijke beperkingen door letsel, tot mensen met blijvende aandoeningen, zoals verlamming of chronische spierziekten.
Veel mensen met een motorische beperking hebben een aangepaste woonruimte nodig. Om volwaardig deel te nemen aan het digitale leven, zijn er ook op digitaal vlak aanpassingen nodig. Het is aan webbeheerders om die aanpassingen in de digitale wereld door te voeren.
Hoe beïnvloeden motorische beperkingen het gebruik van websites?
Mensen met motorische beperkingen ervaren niet alleen obstakels in het dagelijks leven, maar ook online. Het bedienen van een muis, het invullen van formulieren of navigeren door complexe menu’s kan als lastig ervaren worden. Websites die niet zijn ontworpen met toegankelijkheid in gedachten, versterken deze problemen en beperken hun mogelijkheden om informatie te vinden, aankopen te doen of met anderen te communiceren. Om deze uitdagingen aan te pakken, is de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) ontwikkeld. Deze richtlijnen helpen ontwikkelaars bij het creëren van inclusieve en gebruiksvriendelijke websites. Hierdoor wordt digitale toegankelijkheid net zo belangrijk als fysieke toegankelijkheid in de echte wereld.
Moeilijkheden met muisgebruik
Voor veel mensen met een motorische beperking is het lastig om een muis nauwkeurig te bedienen. Dit kan veroorzaakt worden door onvrijwillige bewegingen, verminderde kracht of coördinatieproblemen. Het klikken op kleine knoppen of links kan daardoor enorm frustrerend zijn. Voor mensen met volledige verlamming zijn alternatieven, zoals spraakbesturing, onmisbaar.
Problemen met typen
Het gebruik van een toetsenbord vereist vaak meer fysieke controle dan de controle die mensen met een mobiliteitsbeperking hebben. Iemand met een spierziekte kan bijvoorbeeld moeite hebben om toetsen stevig genoeg in te drukken. Ook mensen met chronische pijn door aandoeningen, zoals Repetitive Strain Injury (RSI), kunnen extra ondersteuning nodig hebben. Hierbij kun je denken aan voorspellende tekst-software of ergonomische toetsenborden.
Navigeren door complexe webpagina’s
Webpagina’s met veel knoppen, kleine klikgebieden of een rommelige lay-out zijn een uitdaging voor mensen met een motorische beperking. Dit geldt vooral wanneer er geen alternatieven zijn voor visuele of tactiele navigatie. Deze groep heeft vaak extra tijd nodig om een pagina te verwerken en kan snel overweldigd raken door alle complexe structuren.
Toegankelijke websites voor mensen met een motorische beperking
Dat mensen met motorische beperkingen tegen verschillende belemmeringen aanlopen bij het gebruik van websites, mag dus voor iedereen duidelijk zijn. Hoog tijd om hier iets aan te doen. We zetten de belangrijkste aanpassingen op een rij.
Alternatieven voor muisgebruik
Een website moet volledig te bedienen zijn zonder muis. Dit betekent dat alle interactieve elementen zoals knoppen, menu’s en formulieren goed zichtbaar en toegankelijk moeten zijn via toetsenbordnavigatie. Denk hierbij aan het gebruik van de tabtoets of spraakherkenning.
Vergroot klikbare gebieden
Zorg ervoor dat knoppen en links groot genoeg zijn om met een minimale inspanning aangeklikt te worden. Dit is belangrijk voor mensen met die moeite hebben met precieze bewegingen.
Ondersteuning voor spraakbediening
Mensen met ernstige beperkingen aan hun ledematen zijn vaak afhankelijk van spraakherkenningssoftware. Websites moeten daarom ontworpen zijn met duidelijke en consistente labels, zodat spraakcommando’s effectief werken.
Overzichtelijke en eenvoudige structuren
Een eenvoudige lay-out met duidelijke navigatie is belangrijk. Gebruik heldere koppen, goed leesbare lettertypes en zorg ervoor dat alle elementen intuïtief geplaatst zijn. Dit helpt gebruikers om datgene wat ze zoeken ook daadwerkelijk te vinden, zelfs als ze moeilijkheden ervaren met complexe taken. We behandelen de indeling van een website uitgebreid in een andere blog, waar we ingaan op hoe je je website toegankelijk indeelt.
Andere mogelijke aanpassingen
- Sneltoetsen instellen voor belangrijke functies
- Formulieren met goede communicatie en duidelijke instructies
- Foutmeldingen die eenvoudig te begrijpen en te corrigeren zijn
- Video’s met ondertiteling of alternatieven voor visuele inhoud.
Schakel professionals in om je website toegankelijk te maken
Hoewel je met bovenstaande tips een goede basis legt, is digitale toegankelijkheid een vakgebied op zich. Digitaal Toegankelijk biedt gespecialiseerde ondersteuning om jouw website te optimaliseren volgens de richtlijnen van WCAG. Dit zorgt ervoor dat je website niet alleen voldoet aan wettelijke eisen, maar ook echt toegankelijk ingericht is voor mensen met een motorische beperking.
Of het nu gaat om kleine aanpassingen of een volledige herstructurering, wij helpen graag mee. Naast onze audits en trainingen introduceren we ons nieuwe platform: Grip. Dit alles-in-één hulpmiddel ondersteunt organisaties bij het verbeteren van hun digitale structuur en het behouden van controle over toegankelijkheid. Met op maat gemaakte e-learnings, handige tools en automatische herinneringen biedt Grip de perfecte oplossing. Zo maak je impact voor mensen met motorische beperkingen en draag je bij aan een samenleving waarin iedereen online kan meedoen.
