Naarmate ik ouder word, merk ik dat ik meer belangstelling krijg voor kunst en cultuur. Maar zijn de Nederlandse musea eigenlijk wel rolstoeltoegankelijk? Om dat te ontdekken, bezocht ik twee musea: het gevangenismuseum in Veenhuizen en Kasteel Ruurlo.
Judith Hatzmann
Judith is een jonge vrouw, geboren met een spierziekte. Zij zet zich met haar stichting ‘Toegankelijk Uit Eten’ in voor mensen met een beperking en test horeca op rolstoeltoegankelijkheid. In haar blogs voor Digitaal Toegankelijk neemt ze je mee in haar leven, geeft ‘uit- tips’ en vertelt je meer over onderwerpen die met toegankelijkheid en inclusie te maken hebben.
Gevangeniskolonie Veenhuizen
Gevangenismuseum Veenhuizen is een museum dat behoorlijk aan de weg timmert, nu het dorp Veenhuizen sinds 26 juli 2021 Unesco werelderfgoed is geworden. In het gevangenismuseum is de 200-jarige geschiedenis van de kolonie Veenhuizen te zien.
Om de armoede in Nederland te bestrijden, kocht de Maatschappij van Weldadigheid in de 19e eeuw grond in Overijssel en Drenthe. Daar kregen armen uit de steden een boerderijtje met land, om in hun eigen onderhoud te voorzien.
Later bouwde de Maatschappij in het Drentse Veenhuizen drie grote gestichten voor weeskinderen. Dat werd later een strafkolonie voor veroordeelde bedelaars en landlopers. Sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw is Veenhuizen een normaal dorp, toegankelijk voor iedereen, met nog steeds drie gevangenissen en een rijke geschiedenis.
Maar de vraag is: hoe toegankelijk is het gevangenismuseum?
Bijna helemaal rolstoeltoegankelijk
We parkeren de auto op 150 meter van het gevangenismuseum op een ruim parkeerterrein met drie parkeerplaatsen voor invaliden. De ingang van het museum is ruim en zonder drempels goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Ik lees op een bord aan de muur dat ook assistentiehonden welkom zijn in het museum. Ook zie ik een bel bij de entree, voor het geval je assistentie nodig hebt.
Bij de ingang vind je een ruim invalidentoilet. Hier staan ook meerdere rolstoelen. Het museum zelf is goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. In sommige vitrines kon ik helaas een bijschrift bij een foto of voorwerp niet goed lezen omdat het net te hoog en te veraf stond.
Het museum kent vele interactieve elementen en neemt je naast de geschiedenis, ook mee naar de hedendaagse rechtspraak. Op meerdere plaatsen in het museum worden korte filmpjes gedraaid en die zijn goed te volgen.
Achter het restaurant is ook nog een ruim en toegankelijk invalidentoilet aanwezig. Via een drempel van 2 cm kom je vanuit het restaurant op de binnenplaats terecht. Hier zijn enkele gepantserde auto’s en bussen te bezichtigen, die niet toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers.
Kleine drempels
Tot slot heb ik onder leiding van een gids een rondleiding gehad door de Rode Pannen. Dat is een gevangenis waarin gevangenen tot 2008 werden opgesloten die in de normale gevangenis niet meer te handhaven waren. Een sober en streng regiem waarin je in het uiterste geval alleen in een cel werd vastgebonden op een bed om je zonden te overdenken.
Om binnen te komen moest ik enkele kleine drempels over met de rolstoel, maar dat was goed te doen. Met de rolstoel kon ik, vanwege hoge drempels, niet in de cellen komen, maar ik kon voor de deur staan en kreeg ook een prima indruk.
Met deze rondleiding kwam het museumbezoek tot een einde. Ik heb een leuke en interessante middag gehad in een museum dat zeer goed rolstoeltoegankelijk is. Veenhuizen is zeker een bezoek waard, voor jong en oud!
Kasteel Ruurlo
Voor mijn tweede museumbezoek reisde ik af naar kasteel Ruurlo in Gelderland. Een totaal ander museum dan het gevangenismuseum. Kasteel Ruurlo is gebouwd in de 14e eeuw. De huidige eigenaar Hans Melchers gebruikt het om werken van zijn favoriete schilder Carel Willink te laten zien.
Rondom het kasteel is een prachtige Engelse landschapstuin aangelegd, maar toen ik ging was het te koud om die te bezoeken. Naast het kasteel is een Orangerie gevestigd waar je wat kunt eten en drinken.
Mooie entree
Tegenover het kasteel ligt een ruim parkeerterrein met twee parkeerplaatsen voor invaliden. Na een korte wandeling, kom ik via een moderne glazen loopbrug uit bij de met glas overdekte entree van het museum. De architect is erin geslaagd om moderne elementen toe te voegen aan het eeuwenoude kasteel. Waanzinnig mooi!
Het museum kent twee etages die met een ruime lift te bereiken zijn. Op beide verdiepingen moet ik vaak een drempel van 1 tot 3 cm over om de kasteelkamers te bereiken. Dat levert voor mij geen problemen op.
De collectie in Ruurlo
De schilderijen van Carel Willink verrassen mij. Wat kon die man schilderen. Ieder schilderij is tot in het kleinste detail uitgewerkt. Kijk tijdens je bezoek ook naar de plafonds en de vloeren, want die zijn schitterend gerenoveerd.
Op de tweede etage vind je enkele prachtige door Fong-Leng ontworpen jurken die door de toenmalige vrouw van Carel zijn gedragen.
Hoe toegankelijk is Ruurlo?
Om tot drie andere zalen te komen, moet je een kleine trap op. Voor rolstoelers is echter een aparte route gemaakt via een overdekte balustrade.
Het museum is niet groot maar het is een aanrader om te bezoeken. De voorzieningen zijn uitstekend en er is ook een zeer ruim invalidentoilet aanwezig. Hulphonden zijn ook welkom.
Het enige nadeel voor mij was dat er geen informatiebordjes bij de schilderijen waren geplaatst. De tekst stond in een speciaal boekje, maar dat is voor mij onhandig om te lezen. Misschien nog een tip voor het museum.
Ik heb genoten van twee totaal verschillende musea. Beide zijn zeer goed toegankelijk voor mensen in een rolstoel.
