Eerder deelde ik al dat op mijn 6e levensjaar is ontdekt dat ik een spierziekte heb. Ik had een mindere motoriek, viel vaak en liep moeilijk. Ik zat als klein meisje dus vaak in een rolstoel. Vanaf mijn 10e kreeg ik een scootmobiel, maar daarmee kon ik nog steeds een aantal dingen niet. Samen spelen bijvoorbeeld.
Judith Hatzmann
Judith is een jonge vrouw, geboren met een spierziekte. Zij zet zich met haar stichting ‘Toegankelijk Uit Eten’ in voor mensen met een beperking en test horeca op rolstoeltoegankelijkheid. In haar blogs voor Digitaal Toegankelijk neemt ze je mee in haar leven, geeft ‘uit- tips’ en vertelt je meer over onderwerpen die met toegankelijkheid en inclusie te maken hebben.
Niet op de schommel
Als klein meisje stond ik vaak te kijken hoe mijn leeftijdsgenootjes met elkaar aan het spelen waren in de speeltuin, verstoppertje aan het spelen waren op het schoolplein of aan het zwemmen waren in het zwembad. Kijken ja, want meedoen was erg lastig.
Houtsnippers, zand of gras als ondergrond zijn vaak niet goed overrijdbaar met een rolstoel, waardoor ik vaak op afstand naar spelende kinderen stond te kijken. De speeltoestellen zijn vaak ontoegankelijk voor mensen die rolstoelgebonden zijn. Een wip, een schommel en een klimhuisje. Ik stond erbij en keek ernaar.
Ik kan gerust vertellen dat dit ontzettend verdrietig en frustrerend is om als kind dagelijks mee te maken. Het gevoel van afstand en eenzaamheid. Het niet mee kunnen doen. Je hebt het gevoel dat je er niet bij hoort. Mijn leeftijdgenootjes snapten niet waarom ik niet meedeed en vonden mij raar en afstandelijk. Ik maakte daardoor moeilijker contact met leeftijdsgenootjes en sloot daardoor veel moeilijker vriendschappen. Terwijl je als kind toch niets liever wil dan vriendjes en vriendinnetjes om je heen?
Mondjesmaat meer initiatieven
Helaas is er geen wettelijke verplichting voor toegankelijkheid van speeltuinen. Bijna alle speeltuinen waren niet toegankelijk en niet inclusief. Tegenwoordig zie je dat er mondjesmaat inclusieve en toegankelijke speeltuinen worden ontworpen en gerealiseerd, zodat kinderen mét en zonder beperking op één plek samen kunnen spelen.
Dit is vaak op burgerinitiatief. Organisaties zoals de Speeltuinbende en Jantje Beton spelen hierin een belangrijke rol, en bureaus zoals DesignMinds specialiseren zich erin.
Eigenschappen van een toegankelijke speeltuin
In en bij een toegankelijke speeltuin vind je bijvoorbeeld een invalidenparkeerplaats, een rolstoeltoegankelijke entree, verharde, obstakelvrije en brede voetpaden, weinig tot geen trappen en drempels, een invalidentoilet en rolstoeltoegankelijke (picknick)tafels.
Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de inclusieve speeltoestellen. Denk hierbij aan klimtoestellen die zowel boven als beneden speelopties bieden. Bijvoorbeeld een klimtoestel met een huisje beneden, een speelbord, een praatpaal, een spiegel of richel waarlangs een knikker kan rollen.
Je vindt er een glijbaan met een luie trap of een glijbaan zonder trap, vanaf een heuvel. Kies voor een brede glijbaan, zodat het kind met een beperking samen met een begeleider de glijbaan af kan. Een draaitoestel waar zowel staande als rolstoelgebonden kinderen op kunnen staan. Een nestschommel waar kinderen in kunnen liggen of een rolstoelschommel. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Inclusiviteit begint bij kinderen
Er zijn zoveel opties en mogelijkheden voor inclusieve speeltuinen. En het is zo ontzettend waardevol! Allereerst kun je gewoon meedoen, hoor je erbij, maak je makkelijker contact met leeftijdsgenootjes, sluit je sneller vriendschappen, voel je je gelijkwaardig en niet ‘anders’ dan andere kinderen.
Dit heeft natuurlijk ook een wisselwerking. Andere kinderen vinden je niet raar of anders en iedereen kan mét elkaar spelen. Dit draagt bij aan bewustwording rondom inclusiviteit en toegankelijkheid.
Het begint allemaal bij kinderen. Hoe eerder kinderen spelen en omgaan met kinderen met een beperking, hoe normaler het wordt dat er kinderen met een beperking zijn en hoe inclusiever de samenleving wordt!
Stop met gescheiden onderwijs
Ik ben van mening dat de bewustwording bij kinderen begint. Zorg daarom voor inclusieve speeltuinen, sportclubs, zwembaden en scholen. Kinderen met een beperking gaan nu vaak naar speciale scholen waar je alleen kindjes ziet met een beperking. Waarom? Omdat het makkelijker is? Omdat scholen er niet op ingericht zijn?
Wat mij betreft gaan kinderen met een lichamelijke beperking (uiteraard waar mogelijk) naar reguliere scholen. Het vraagt misschien wat meer tijd, aanpassing en begeleiding. Nou en? Waarom zou je een scheiding aanbrengen in onderwijs van ‘gezonde’ kinderen en kinderen met een beperking? We zijn niet anders, we kunnen alleen minder goed lopen, minder goed zien of horen.
