Ga naar de inhoud

Tijdens toegankelijkheidsonderzoeken worden websites en apps getest op de 55 succescriteria van niveau A en niveau AA van de WCAG (versie 2.2). De mate waarin een digitaal product voldoet aan deze criteria, bepaalt de status van de website of app. Pas wanneer alle 55 criteria (of 50 voor niveau 2.1) zijn behaald, kan de website een A-status ontvangen. Deze status wordt geregistreerd in het register van DigiToegankelijk.

Op deze manier is een website die 49 van de 50 criteria van WCAG 2.1 behaald heeft gedeeltelijk ontoegankelijk, waardoor de website een B-status krijgt. In het register is er daardoor op het eerste gezicht geen onderscheid tussen websites die heel slecht bruikbaar zijn (die bijvoorbeeld 5 van de 50 punten scoren) en websites die redelijk goed bruikbaar zijn (zoals 49 van de 50).

Maar, wist je dat er een set van vier succescriteria bestaat die bepalen of een website volledig onbruikbaar is? Deze vier criteria vormen samen WCAG 5.2.5: niet-interferentie of non-interference in het Engels. In dit artikel duiken we dieper in ‘big four van digitale toegankelijkheid’.

Laure aan het werk op het kantoor van Digitaal Toegankelijk

WCAG 5.2.5: De big four van digitale toegankelijkheid

Vanuit WCAG 5.2.5 wordt onderscheid gemaakt tussen de vier criteria van niet-interferentie (5.2.5) en de andere succescriteria. Als een van deze criteria niet behaald is, kunnen bepaalde groepen bezoekers de website daardoor helemaal niet gebruiken.

Deze vier criteria zijn gekozen omdat deze te maken hebben met fysieke veiligheid en welzijn. Als je niet voldoet aan een van deze criteria, kun de website op geen enkele manier slagen voor de conformiteitsbeoordeling. Ook niet als hier een uitzonderingspositie voor zou gelden.

Wanneer een van de vier ‘big four’ criteria niet behaald is, betekent dit vooral dat deze criteria bovenaan de to-do lijst moeten komen te staan. Het niet behalen van deze punten zorgt voor de bezoekers van je website voor een enorme drempel of zelfs fysiek gevaar.

Maar, wat maakt deze vier criteria zo bijzonder?

De vier criteria van WCAG 5.2.5

1.4.2 Geluidsbediening

een oor steekt door een gat in een wit papier

Criterium 1.4.2 is gericht op audio die automatisch afspeelt en langer dan drie seconden duurt. Deze media moet volgens dit criterium een pauzeknop hebben, zodat bezoekers de mogelijkheid hebben om de audio te stoppen.

  • Wat is precies het probleem: het automatisch afspelen van geluiden helpt websitebezoekers niet. Deze audio-afleiding kan sommige bezoekers afleiden van hun doel op de website en sommigen kunnen problemen hebben met scherpstellen en onverwachte geluiden.
  • Voor wie is dit een probleem: voor alle bezoekers van je website, in het bijzonder voor gebruikers van assisterende software die moeten zoeken naar de plek op de website waar de audio wordt afgespeeld.
  • Waarom is dit een probleem: voor gebruikers van een schermlezer kan automatisch afspelende audio een belemmering opleveren.

2.1.2 Geen toetsenbordval

Niet alle bezoekers van een site hebben dezelfde motorische vaardigheden, sommigen maken alleen gebruik van hun toetsenbord. Het is daarom belangrijk dat deze bezoekers nergens op een site kunnen vastlopen.

Als bezoekers een functie (zoals een inschrijfformulier) via het toetsenbord kunnen bereiken, maar deze niet via het toetsenbord kunnen verlaten, zitten ze vast in de site.

  • Wat is precies het probleem: een toetsenbordval zorgt ervoor dat gebruikers van toetsenbordnavigatie niet meer verder kunnen op de website. Dit kan ervoor zorgen dat bepaalde onderdelen/functionaliteiten van een site niet toegankelijk zijn voor deze groep.
  • Voor wie is dit een probleem: gebruikers van toetsenbordnavigatie.
  • Waarom is dit een probleem: voor gebruikers van toetsenbordnavigatie kan een toetsenbordval betekenen dat de pagina helemaal niet bruikbaar is, dat ze de pagina moeten herladen of zelfs hun computer opnieuw moeten opstarten.

2.2.2 Pauzeren, stoppen, verbergen

youtube icoon met zwarte achtergrond

Hoe vaak heb je een website bezocht die je aandacht probeert te krijgen met bewegende beelden? Je ogen vangen de schuivende tekst of een knipperende advertentie en je merkt het een seconde of twee op.

Heel vaak zijn de bewegingen niet waarom je de website bezocht. Je probeert terug te keren naar waar je mee bezig was, behalve dat het nu moeilijker is om te focussen omdat de beweging in je ooghoek zit. Je verlaat de website omdat je niet kunt voltooien wat je bent begonnen.

  • Wat is precies het probleem: bewegende beelden zoals animaties, advertenties, carrousels en video’s die essentiële content bevatten.
  • Voor wie is dit een probleem: voor alle bezoekers, maar in het bijzonder voor neuro divergente bezoekers.
  • Waarom is dit een probleem: dit soort automatische bewegingen kunnen voor afleiding, frustratie en vergelijkbare ergernissen zorgen.

2.3.1 Drie flitsen of beneden drempelwaarde

iconische weergave van een flits, met gele achtergrond

Om jouw website voor alle gebruikers zo veilig mogelijk te maken, moet je de hoeveelheid flitsende media beperken. Knipperende inhoud kan slecht werken voor sommige gebruikers

  • Wat is precies het probleem: bewegende beelden kunnen epileptische aanvallen kunnen teweegbrengen. Dit succescriteria is gericht op lichtflitsen, maar er zijn ook andere beelden problemen kunnen opleveren.
  • Voor wie is dit een probleem: bezoekers met fotosensitieve epilepsie.
  • Waarom is dit een probleem: epileptische aanvallen kunnen leiden tot lichamelijk letsel en laten mensen in het beste geval onwel voelen.
Vincent van Brakel

Vincent van Brakel onderzoekt voor Digitaal Toegankelijk de toegankelijkheid van websites en apps. Daarnaast schrijft Vincent over alles wat met digitale toegankelijkheid te maken heeft en deelt hij praktische tips op DigitaalToegankelijk.nl.