Tijdens het ontwikkelen of verbeteren van een website dragen verschillende criteria en richtlijnen los van elkaar bij aan een optimale website. Door via zoekmachine-optimalisatie (SEO) slim in te spelen op zoekgedrag van de doelgroep en de website technisch te optimaliseren, scoort een website hoger in Google, wat zorgt voor meer bezoekers. Met richtlijnen in de WCAG kunnen ontwikkelaars een toegankelijke website maken; ook voor mensen met een auditieve, visuele of andere beperking. Schermlezers kunnen bijvoorbeeld geschreven content gemakkelijk voorlezen aan blinden en slechtzienden.
Raakvlakken tussen beide aspecten
Beide uitgangspunten van optimalisatie zijn belangrijk, maar de motivaties voor SEO en digitale toegankelijkheid lopen vaak uiteen. In SEO gestoken tijd en geld betaalt zich vaak terug omdat er meer bezoekers en dus meer potentiële klanten naar de website komen. Digitale toegankelijkheid zorgt ervoor dat de website door een breder publiek gebruikt kan worden. Helaas zijn investeringen in SEO vaak makkelijker te verantwoorden door managers, waardoor de digitale toegankelijkheid van een site achter kan blijven.
Zonde, want er zijn ontzettend veel raakvlakken tussen beide aspecten. Investeringen in digitale toegankelijkheid zorgen bijvoorbeeld ook voor een betere technische toestand van de website, waardoor Google deze hoger zal ranken. In dit artikel worden de overeenkomsten tussen SEO en digitale toegankelijkheid beschreven, zodat u beide aspecten kunt opnemen in uw online strategie.
Optimaliseren voor mensen, niet voor algoritmes
Hoewel de motivaties voor SEO en digitale toegankelijkheid uiteenlopen, overlapt de focus van beide aspecten behoorlijk: de gebruiker staat centraal. Waar Google websites beloont die antwoorden bieden aan gebruikers van de zoekmachine, staat bij digitale toegankelijkheid het gebruiksgemak van de eindgebruiker centraal. In beide richtlijnen staan de gebruikservaring en het gemak van de gebruiker dus centraal.
Het is daarom niet gek dat er een behoorlijke overlap bestaat tussen ‘best practices’ voor SEO en voor digitale toegankelijkheid. Goed nieuws, want zo kun via één investering goed scoren op beide vlakken. Twee vliegen in één klap dus.
Waarom is toegankelijk ontwikkelen belangrijk voor SEO?
Google waardeert een goede gebruikservaring enorm. Maar, waarom is een toegankelijke en goed bruikbare website eigenlijk van belang? Voor SEO geldt dat een goed toegankelijke website eenvoudig te navigeren is, de gehele ervaring verbetert en helpt om informatie op de website eenvoudig te vinden.
Google beloont nu al websites die een goede gebruikservaring bieden. Aangezien toegankelijke websites eenvoudig te gebruiken en begrijpen zijn, is er een aanzienlijke overlap in ‘best practices’ voor SEO en toegankelijkheid. In dit artikel wordt dit gemeenschappelijke gebied besproken. Door rekening te houden met deze tips bij het ontwikkelen of verbeteren van een website zal je website straks én toegankelijker én beter vindbaar zijn.
1. Paginatitels
Een duidelijke paginatitel stelt een bezoeker eenvoudig en snel op de hoogte van de inhoud en context van de pagina. Zo kan die een oogopslag bepalen of de gezochte informatie op de pagina te vinden is. Zeker wanneer er meerdere tabbladen open staan, zijn de titels van groot belang om het overzicht te bewaren. Vooral schermlezers hebben baat bij dit overzicht, omdat ze zo de best mogelijke informatie door kunnen geven naar gebruikers.
Door het hanteren van paginatitels die zowel belangrijke zoekwoorden bevatten als een uitleg over de pagina, behaal je dus twee keer resultaat: voor SEO en toegankelijkheid.
2. Alternatieve beschrijvingen van afbeeldingen
Een tekst in de broncode van een afbeelding geeft de mogelijkheid om te beschrijven wat er in de afbeelding te zien is. Ontzettend handig voor mensen die afhankelijk zijn van een schermlezer voor het ‘lezen’ van een website. Helaas zijn deze beschrijvingen ontzettend misbruikt in de SEO-gemeenschap. SEO-specialisten zagen de alternatieve beschrijvingen namelijk als een extra mogelijkheid voor het plaatsen van relevante zoekwoorden. Hierdoor kon een website beter scoren in de zoekresultaten op een bepaald zoekwoord, maar werd de website niet duidelijk voor blinden en slechtzienden.
Gelukkig heeft Google de richtlijnen rondom de alternatieve beschrijvingen aangepast. ‘Create a great user experience’ is wat Google aanbeveelt op voor onderwerp.
Toegankelijke alternatieve beschrijvingen helpen dus zowel je website beter te scoren in Google als bruikbaarder te maken voor een groot publiek. Direct aan de slag? Lees onze tips voor het schrijven van alternatieve beschrijvingen van afbeeldingen!
3. Ankerteksten van hyperlinks
De ankerteksten van hyperlinks zijn de tekst van een hyperlink die klikbaar is. In de zin “Voor meer informatie kunt u de WCAG-richtlijnen downloaden.” is ‘WCAG-richtlijnen downloaden’ de ankertekst. Wanneer een ankertekst beschrijft wat de functie van de link is, weet een gebruiker van een schermlezer wat het doel van de link is. Ankerteksten kunnen daarom enorm veel meerwaarde bieden voor gebruikers van schermlezers.
De ankertekst hierboven is een voorbeeld van hoe het wel moet, de volgende ankertekst is minder goed: “klik hier om de WCAG richtlijnen te downloaden”. ‘Hier’ zegt niets over de bestemming van de link, laat staan het doel van de hyperlink.
Voor Google is een goede ankertekst ook belangrijk. Het geeft immers een betere gebruikservaring. Daarnaast is het een handige plek om belangrijke zoekwoorden te vermelden. Wanneer meerdere sites en pagina’s verwijzen naar een pagina met ankerteksten gerelateerd aan ‘WCAG richtlijnen’, zal Google de waarde van dit zoekwoord voor de pagina hoger inschatten.
4. Toegankelijk webdesign
Het archief met blogs over toegankelijk webdesign van DigitaalToegankelijk.nl puilt uit van artikelen. Concrete voorbeelden van toegankelijk webdesign zijn: het toepassen van voldoende kleurcontrast tussen tekst en achtergrond en het kunnen vergroten van een website tot 200%.
Wederom geldt dat een goede gebruikerservaring voorop staat bij SEO. Een toegankelijk webdesign zal daarom bijdragen voor de totale SEO-waardering van een website door Google.
5. Transcripties van audio en video
Een transcriptie is een uitgeschreven versie van een podcast, of andere audio of video. Voor toegankelijkheid is het verstandig om een uitgeschreven versie van audiovisuele content te plaatsen. Het voordeel van een transcriptie is dat mensen op hun eigen tempo de informatie tot zich kunnen nemen. Daarnaast is er veel software beschikbaar die helpt om gesproken tekst automatisch om te zetten in geschreven tekst.
Vanuit SEO-perspectief is een uitgeschreven versie van een podcast of video ontzettend interessant. Google’s ‘crawl bots’ kunnen namelijk niet de inhoud van video’s en audiobestanden indexeren. Een uitgeschreven tekst is daarentegen eenvoudig te begrijpen en te indexeren door Google en andere zoekmachines. Zo zal de video of podcast beter vindbaar worden in Google en dus door meer mensen bezocht worden.
6. Georganiseerde HTML-structuur
De HTML-structuur van koppen en subkoppen in teksten geeft gebruikers van schermlezers een beeld van de structuur van een pagina. De hoofdtitel heeft bijvoorbeeld het <h1> element, subkoppen <h2>, kopjes daaronder <h3> etc. Wanneer een <h1>-element vaker gebruikt wordt, geeft dit niet alleen een verkeerd beeld af voor gebruikers van schermlezers, maar ook voor zoekmachines. De structuur zelf is geen expliciete richtlijn van Google, maar geeft wel de mogelijkheid om de juiste positieve voor belangrijke zoekwoorden te bepalen.
Andere voorbeelden van toegankelijke HTML die ook voor SEO goed werkt, zijn meta tags die een korte beschrijving van de pagina geven, of HTML-taalcodes die zoekmachines en schermlezers vertellen in welke taal tekst geschreven is. Handig voor bezoekers van je website én voor zoekmachines.
7. Gebruik van sitemaps
Een sitemap is een digitaal bestand met een overzicht van de belangrijke content op een website. Door deze sitemap toe te voegen aan een website kunnen gebruikers én zoekmachines makkelijk de benodigde content vinden.
De inhoud en structuur van een sitemap is afhankelijk van de structuur van een website. In het onderstaande voorbeeld staat de sitemap van DigitaalToegankelijk.nl weergegeven. Per onderdeel wordt een sectie van de website besproken. Zo wordt er onderscheid gemaakt tussen de blogs, pagina’s en overzichtspagina’s van een website. Handig voor zoekmachines én bezoekers!
8. Broodkruimelsporen
Broodkruimelsporen, breadcrumbs in het Engels, geven de gebruiker de stappen weer die hij/zij genomen heeft in een website. Een voorbeeld hiervan is te zien in onderstaande screenshot van Coolblue.
Hierin is te zien dat de gebruiker eerst naar ‘Telefonie’ gegaan is en daarna steeds verder gefilterd heeft, tot uiteindelijk de iPhone 12 pagina bereikt is. Door dit weer te geven kunnen gebruikers eenvoudig terug naar vorige categorieën en pagina’s, waardoor het overzicht bewaard blijft. Voor zoekmachines geeft een goed broodkruimelspoor de structuur van een website weer.
9. Navigatie
Een goede navigatiestructuur kan zowel via de muis als via een toetsenbord eenvoudig bediend worden. Hierdoor kunnen ook mensen die geen muis kunnen gebruiken de website eenvoudig doorlopen. Voor zoekmachines heeft een overzichtelijke navigatiestructuur het voordeel dat ‘crawl bots’ de website eenvoudiger kunnen doorlopen.
Je website beter bruikbaar maken voor gebruikers van een toetsenbord? Lees onze tips voor het optimaliseren van websites voor gebruikers van een toetsenbord.
10. Leesbaarheid
Alle gebruikers moeten de tekst van je website kunnen lezen en begrijpen. Om digitaal toegankelijke teksten te schrijven is het belangrijk om korte zinnen te gebruiken. Daarnaast is het aanbevolen om moeilijke woorden te vermijden. Indien je toch moeilijke woorden of jargon gebruikt, kan je ervoor kiezen deze uit te leggen in de tekst. Als laatste is het aanbevolen vanuit de WCAG om veel opsommingen te gebruiken.
Wanneer deze tips worden opgevolgd ontstaan er teksten die voor een groter publiek toegankelijk zijn. Dit betekent dat mensen langer op de website zullen blijven, omdat ze de informatie kunnen lezen en begrijpen. Ze verlaten de website immers niet gefrustreerd omdat de tekst onduidelijk is. Voor Google is de tijd die mensen op een website doorbrengen van belang. Hoe hoger deze tijd, hoe beter Google de website beoordeelt.
