Ga naar de inhoud

Er zijn talloze oplossingen die bijdragen aan meer digitale toegankelijkheid. Deze bestaan zowel uit hardware, zoals schermlezers  of brailleleesregels, als uit software, denk aan programma’s die pagina’s leesbaar maken voor schermlezers. Veel van deze externe oplossingen worden behandeld in het nieuwsgedeelte van deze  website. 

Wat veel mensen niet weten, is dat de apparaten die wij dagelijks gebruiken al veel opties bieden om het internet toegankelijker te maken voor mensen met een beperking. Hieronder worden de toegankelijkheidsopties van iPads, iPhones en telefoons en tablets die op Android draaien, van merken zoals Samsung, Google, LG, Nokia, Sony en HTC.

Apple’s iOS

Apple neemt toegankelijkheid serieus en heeft de afgelopen jaren flink ingezet op digitale toegankelijkheid voor de besturingssoftware voor mobiele apparaten, iOS, en voor iMacs en MacBooks, macOS. In een eerder artikel werd Apple’s VoiceOver al besproken, de interne schermlezer ingebouwd in iOS. Hieronder staan andere toegankelijkheids oplossingen van het Amerikaanse bedrijf.

Made for iPhone-gehoorapparaten

Bij het ontwikkelen  van deze gehoorapparaten  heeft Apple de fabrikanten ondersteund om de koppeling met iPhones mogelijk te maken. Hiervoor moesten geluidsprocessors voor iPhones en iPads ontwikkeld worden. Door drie keer op de thuisknop te klikken kun je eenvoudig de instellingen van het gehoorapparaat  aanpassen. Hierdoor wordt het mogelijk om de instellingen van het apparaat op de omgeving in te stellen. Zo kun je eenvoudig het gehoorapparaat aanpassen naar een rumoerig restaurant, zodat tafelgenoten beter verstaan kunnen worden. Een andere oplossing die je iPhone biedt, is het eenvoudig kunnen bekijken van de batterijstatus van je hoortoestel.  

Ondersteuning bij lezen

Voor mensen die moeite hebben met lezen, vanwege dyslexie of een taalachterstand, is er de optie om boeken, e-mails, websites en berichten te laten voorlezen. Als deze optie is ingeschakeld kan eenvoudig de opdracht gegeven worden aan een iPhone of iPad om de tekst op het scherm voor te lezen. 

Ondersteuning bij schrijven

Een andere optie die Apple biedt is het omzetten van gesproken boodschappen naar geschreven teksten. Zo wordt het voor analfabeten mogelijk om WhatsApps of e-mails te sturen. De berichten die inkomen kunnen eenvoudig voorgelezen worden door het apparaat.

Audio beschrijvingen bij films

Voor kijkers met een auditieve beperking is ondertiteling soms niet genoeg. Spannende muziek of geluiden uit de omgeving worden bijvoorbeeld niet meegenomen in de ondertiteling. Voor deze groep heeft Apple audio beschrijvingen toegevoegd aan films uit iTunes. Netflix heeft deze optie al langer.

Aangepaste weergave

De algemene weergave van de telefoons kan ook naar wens aangepast worden. Gebruikers die gevoelig zijn voor prikkels kunnen bijvoorbeeld donkere modus inschakelen, grijstinten activeren of andere kleuren filters toepassen op het scherm. Op deze manier maakt Apple  het gebruik van de telefoons voor iedereen mogelijk. 

Voorbeeld van donkere modus op iPhone.

Toegankelijkheidsfuncties inschakelen

De oplossingen die hierboven beschreven zijn kunnen gemakkelijk ingeschakeld worden. iPhone gebruikers naar het beginscherm en klikken op ‘instellingen’, waarna het kopje ‘Toegankelijk’ zichtbaar wordt. Hier kan de gebruiker het apparaat aanpassen aan persoonlijke wensen.

Google’s Android

Wereldwijd draaien nog steeds de meeste telefoons  op het besturingssysteem van Google: Android. Ook Google neemt de toegankelijkheid van de  apparaten die op Android draaien serieus. Zo zijn de volgende oplossingen ontwikkeld voor gebruikers van Android telefoons en tablets.

Een schermlezer gebruiken

Google heeft Talkback ontwikkeld als interne schermlezer voor Android-apparaten. Deze oplossing beschrijft de knoppen en opties die op het scherm worden weergegeven, zodat ook mensen met een visuele beperking deze kunnen gebruiken. Daarnaast worden gebruikers  via een audioboodschap op de hoogte gesteld van nieuwe meldingen. Talkback is te activeren door beide volumetoetsen drie seconden in te drukken of door via ‘Instellingen’ naar ‘Toegankelijkheid’ en vervolgens naar ‘TalkBack’ te gaan.

Naast TalkBack heeft Android ook BrailleBack ontwikkeld. Deze software maakt het mogelijk om via Bluetooth brailleleesregels te verbinden aan smartphones. Hierdoor kan de gebruiker tekst bewerken of het apparaat bedienen via de brailleleesregel. 

Toestel extern bedienen

Via de functie ‘Toegang via schakelaar’ is de mobiele telefoon ook te bedienen  via een schakelaar of toetsenbord. Hierdoor worden smartphones makkelijker te gebruiken voor mensen met een motorische beperking. Naast een externe schakelaar of toetsenbord kunnen ook de knoppen op de zijkanten van de smartphone ingesteld worden om het toestel te bedienen. Op deze pagina staat meer informatie over het instellen van ‘Toegang via schakelaar’ voor Android.

Niet alleen is het mogelijk om Android  smartphones en tablets te bedienen met toetsenborden of schakelaars. Ook heeft Google het mogelijk  gemaakt om telefoons via spraak te bedienen. Door opdrachten op te lezen kan de gebruiker het Android-apparaat taken geven, welke anders via het touchscreen zouden gaan. Deze optie is te vergelijken met Apple’s Siri. 

Opties voor aangepaste weergave

Als de gebruiker moeite heeft om teksten te lezen op Android telefoons, kan de weergavegrootte en de lettergrootte naar wens worden aangepast. Hiernaast kan het ingebouwde vergrootglas gebruikt worden om tijdelijk in te zoomen op onderdelen van het scherm. 

Voor mensen die gevoelig zijn voor prikkels heeft Android diverse oplossingen ontwikkeld. Denk hierbij aan het kunnen inschakelen van een donker thema, kleurinversie, kleurcorrectie of tekst met hoog contrast. Donker thema en kleurinversie zorgen beiden voor meer donkere  tinten op het scherm. 

Het verschil tussen deze twee opties is dat bij kleurinversie alle kleuren omgedraaid worden, zo wordt zwarte tekst op een witte achtergrond witte tekst  op een zwarte achtergrond, en andersom. Ook verandert de kleur van media, zoals afbeeldingen en video’s. Bij donker thema wordt alleen de gebruikersinterface van Android en apps donkerder  gemaakt, kleuren in media veranderen niet. 

Hulp bij lezen

Android biedt de mogelijkheid handige live oplossingen op het gebied van digitale toegankelijkheid. Zo kunnen gesprekken en video’s live getranscribeerd of vastgelegd worden. Zo kan een gebruiker met een auditieve beperking in realtime een telefoongesprek houden. 

Koppeling met een gehoorapparaat

Ook bij Android is het mogelijk om gehoorapparaten te koppelen aan een smartphone. Dit gaat eenvoudig via ‘Verbonden apparaten’ in het menu ‘Instellingen’. Hier kan een Bluetooth apparaat worden toegevoegd  aan de lijst met bestaande apparaten. Zo kan een hoortoestel bediend worden vanaf de telefoon en gemakkelijk aangepast worden aan de omgeving. 

Toegankelijkheids apps  van Android

In de digitaal winkel van Android, Google Play, is een heel groot aanbod apps ook de Android Toegankelijkheidstools te vinden. Deze app is een verzameling van toegankelijkheidsapps die gebruikt kunnen worden om Android-apparaten toegankelijker te maken voor gebruikers. Veel van de oplossingen die hiervoor genoemd zijn, zijn te vinden in dit pakket. 

Ook voor developers biedt Android een helpende hand. De Accessibility Scanner helpt ontwikkelaars om een app te testen op het gebied van digitale toegankelijkheid. Apps worden beoordeeld op basis van contentlabels, grootte van het tikdoel, klikbare items en tekst- en beeldcontrast.

Het ontwikkelen van een digitaal toegankelijke website of app is een complex proces. In  de praktijk merken wij dat het developers veel helpt om een product te laten testen door mensen met een beperking. Digitaal Toegankelijk.com stelt testgroepen samen en begeleid testsessies op dit gebied. Op deze pagina staat dit proces uitgebreider beschreven

Naast het opzetten en uitvoeren van testsessies geven wij ook advies én ontwikkelen we toegankelijke online producten. Meer weten? Neem vrijblijvend contact op via onderstaande knop. 

Maak ook jouw website of app toegankelijk!

We komen graag langs om te bepalen welke stappen jullie kunnen zetten richting een toegankelijk product

Afspraak maken
Vincent van Brakel

Vincent van Brakel onderzoekt voor Digitaal Toegankelijk de toegankelijkheid van websites en apps. Daarnaast schrijft Vincent over alles wat met digitale toegankelijkheid te maken heeft en deelt hij praktische tips op DigitaalToegankelijk.nl.